W 2023 roku Polska osiągnęła imponujący wynik w zakresie budownictwa mieszkaniowego, oddając do użytku ponad 220 tysięcy nowych lokali. Dzięki temu nasz kraj uplasował się na trzecim miejscu w Europie pod względem wskaźnika intensywności budownictwa mieszkaniowego, wyprzedzony jedynie przez Irlandię i Izrael.
To jedno z kluczowych ustaleń opublikowanego w poniedziałek raportu firmy Deloitte, który analizuje sytuację na europejskich rynkach nieruchomości.
Imponujący wynik Polski w budownictwie mieszkaniowym
W 2023 roku w Polsce rozpoczęto budowę blisko 190 tysięcy mieszkań, a do użytku oddano ponad 220 tysięcy nowych lokali. Według raportu Deloitte, wskaźnik intensywności budownictwa mieszkaniowego w Polsce wyniósł 5,86 mieszkań na 1000 mieszkańców, co dało nam trzecie miejsce w Europie. Lepsze wyniki odnotowano jedynie w Irlandii (6,19 mieszkań na 1000 mieszkańców) oraz w Izraelu (5,88). W kategorii bezwzględnej liczby nowych mieszkań, Polska ustąpiła miejsca tylko Francji i Niemcom, które są największymi rynkami nieruchomości w Europie.
Wzrost cen i popyt na mieszkania
Pomimo imponującej liczby nowo wybudowanych mieszkań, sytuacja na rynku nieruchomości w Polsce pozostaje napięta. Wzrost cen energii i regularne podwyżki stóp procentowych miały wpływ na ograniczenie liczby nowych inwestycji. Mimo to, w wielu miastach popyt na mieszkania nadal przewyższa podaż, co prowadzi do wzrostu cen transakcyjnych i czynszów. W 2023 roku ceny mieszkań w Polsce wzrosły średnio o 7,94% rok do roku, a średnia cena za metr kwadratowy przekroczyła 2 tysiące euro.
Obecnie w Polsce jest około 15,8 miliona mieszkań, co czyni nas jednym z największych rynków nieruchomości w Europie. Mimo to liczba mieszkań na 1000 mieszkańców (420) jest niższa od średniej europejskiej, wynoszącej 457. Chociaż liczba rozpoczętych budów spadła o 7,6% w porównaniu do roku poprzedniego, Polska nadal znajduje się na trzecim miejscu w Europie pod względem liczby rozpoczętych inwestycji, ustępując jedynie Francji i Niemcom.
Porównanie cen nieruchomości w Europie
Ceny mieszkań w większości krajów europejskich rosły w 2023 roku, chociaż tempo wzrostu było wolniejsze niż w poprzednich latach. W Polsce, średnia cena za metr kwadratowy wynosiła 2219 euro, co oznacza wzrost o 12,2% w przeliczeniu na euro i 7,9% w przeliczeniu na złotówki. Wzrost cen był wyższy jedynie w Portugalii, na Węgrzech i w Norwegii.
Pod względem przystępności mieszkań, Polska wypada korzystnie na tle innych krajów europejskich. Aby kupić mieszkanie o powierzchni 70 m², osoba zarabiająca średnią krajową musi przeznaczyć równowartość 7,9 rocznych pensji brutto. Dla porównania, w Czechach wskaźnik ten wynosi 13,3, na Słowacji 12,7, podczas gdy w Norwegii i Danii odpowiednio 4,8 i 4,7 rocznych pensji brutto.
Ceny nieruchomości są najwyższe w stolicach i metropoliach europejskich. Przykładowo, w Paryżu za metr kwadratowy trzeba zapłacić prawie 15 tysięcy euro. W Warszawie ceny wzrosły o 12,7% rok do roku, a zakup mieszkania o powierzchni 70 m² wymaga przeznaczenia równowartości 8,9 rocznych pensji brutto.
Wpływ wysokich stóp procentowych i regulacji na rynek nieruchomości
Polska odnotowała w 2023 roku najwyższe oprocentowanie kredytów hipotecznych spośród badanych krajów, wynoszące 8,08%. Wysokie oprocentowanie oraz regulacje ograniczające dostępność kredytów miały istotny wpływ na spadek liczby transakcji na rynku nieruchomości. Ograniczony dostęp do finansowania powoduje, że więcej osób decyduje się na wynajem, co z kolei prowadzi do wzrostu czynszów najmu.
W większości polskich miast czynsze utrzymywały się na poziomie zbliżonym do roku poprzedniego. Średnia cena wynajmu w Warszawie wyniosła 16,7 euro za metr kwadratowy, co jest znacznie niższą kwotą w porównaniu z Londynem, gdzie wynosi ona 33,8 euro za metr kwadratowy. Najniższe czynsze odnotowano w greckiej Patras, gdzie wynajem kosztuje 6,3 euro za metr kwadratowy.
Perspektywy na przyszłość
Raport Deloitte “Property Index, Overview of European Residential Markets” podkreśla, że Polska pozostaje jednym z kluczowych rynków nieruchomości w Europie, zarówno pod względem liczby nowych inwestycji, jak i wzrostu cen mieszkań. Wysoki popyt na mieszkania, rosnące ceny oraz wyzwania związane z dostępnością finansowania sugerują, że sytuacja na rynku nieruchomości pozostanie napięta. Przyszłość rynku mieszkaniowego w Polsce będzie zależeć od decyzji makroekonomicznych, w tym polityki stóp procentowych, oraz skuteczności wdrażanych programów wsparcia dla kupujących.
Raport dostarcza kompleksowej analizy sytuacji na rynku nieruchomości w 24 krajach i 69 europejskich miastach, koncentrując się na czynnikach wpływających na rozwój sektora mieszkaniowego. W kontekście rosnących cen i ograniczeń w dostępności kredytów, wyzwania związane z zaspokojeniem popytu na mieszkania pozostają istotne zarówno dla deweloperów, jak i dla polityków kształtujących politykę mieszkaniową w Polsce.
