Komisja Nadzoru Finansowego (KNF) przyjęła Rekomendację Wskaźnika Finansowania Długoterminowego (WFD), która ma na celu poprawę stabilności sektora bankowego poprzez lepsze dopasowanie finansowania długoterminowych kredytów hipotecznych do długoterminowych instrumentów dłużnych. Nowe regulacje wejdą w życie pod koniec 2026 roku i będą miały szerokie implikacje dla banków i klientów.
Cele i założenia rekomendacji WFD
Głównym celem wprowadzenia WFD jest zapewnienie, że znaczna część portfela kredytów hipotecznych będzie pokrywana stabilnym finansowaniem długoterminowym. Obecnie większość długoterminowych kredytów mieszkaniowych finansowana jest krótkoterminowymi depozytami, co zdaniem KNF, może prowadzić do niestabilności, zwłaszcza w sytuacjach kryzysowych.
Marcin Mikołajczyk, zastępca przewodniczącego KNF, wyjaśnia, że wprowadzenie WFD ma również na celu zmniejszenie stopnia niedopasowania aktywów i pasywów w sektorze bankowym. “Chcemy wydłużać bankowe pasywa, w oparciu głównie o instrumenty dłużne, w tym o listy zastawne,” powiedział Mikołajczyk. KNF liczy, że dzięki nowym regulacjom, udział listów zastawnych w strukturze finansowania będzie stopniowo rósł.
Wprowadzenie nowych wymogów i ich konsekwencje
Zgodnie z nowymi wymogami, banki będą zobowiązane utrzymywać wskaźnik finansowania długoterminowego na poziomie co najmniej 40% od końca 2026 roku. Aby to osiągnąć, będą musiały wyemitować nowe instrumenty dłużne na około 15 miliardów złotych. Wskaźnik ten uwzględnia preferencyjne wagi dla kredytów hipotecznych o stałej lub okresowo stałej stopie procentowej oraz dla zielonych instrumentów dłużnych.
Wpływ na stabilność sektora bankowego
KNF podkreśla, że wprowadzenie WFD ma na celu zwiększenie odporności sektora bankowego na sytuacje kryzysowe, takie jak masowe i gwałtowne wycofywanie depozytów krótkoterminowych. Długoterminowe instrumenty dłużne, które banki będą emitować, nie mogą zostać wykupione w okresie co najmniej jednego roku, co zapewni większą stabilność finansowania.
Mikołajczyk zwraca uwagę, że obecnie nie postrzega się tego jako istotnego ryzyka dla sektora bankowego, jednak doświadczenia z innych rynków, takich jak USA czy Szwajcaria, pokazują, że struktura niedopasowania może stanowić wyzwanie. “Dlatego, aby przeciwdziałać takim sytuacjom, chcemy stopniowo, ewolucyjnie zwiększać udział finansowania długoterminowego w polskim sektorze bankowym,” dodał.
Koszt emisji instrumentów dłużnych i ich wpływ na klientów
KNF ocenia, że koszt emisji nowych instrumentów dłużnych nie spowoduje istotnych napięć po stronie wynikowej banków. Mikołajczyk zapewnia, że wprowadzenie WFD nie powinno wpłynąć na podrożenie oferty kredytowej dla klientów detalicznych. Początkowo koszt finansowania może wzrosnąć ze względu na odchodzenie od finansowania krótkimi depozytami, które są najtańszym źródłem finansowania dla banków. Jednak w dłuższym okresie nowo emitowane instrumenty dłużne, jako finansowanie zabezpieczone, będą obniżać koszt finansowania banków.
“Długoterminowo koszty emisji będą niższe, co powinno wpłynąć na poprawę oferty kredytowej, także pod względem cenowym,” wyjaśnia Mikołajczyk. Banki powinny stopniowo przechodzić na oferowanie kredytów z okresowo stałą stopą na dłuższe terminy, co zwiększy stabilność finansowania i atrakcyjność oferty kredytów hipotecznych.
Zielone instrumenty finansowe i preferencyjne warunki
W ramach wspierania działań banków związanych z udzielaniem kredytów hipotecznych oprocentowanych stałą lub okresowo stałą stopą procentową, KNF zastosował preferencyjną wagę dla takich kredytów we wskaźniku WFD. Ponadto, w ramach wspierania działań banków związanych z emisjami zielonych instrumentów finansujących, zastosowano preferencyjną wagę dla zielonych instrumentów dłużnych.
Wyzwania i przyszłe perspektywy
KNF zaznacza, że polski rynek bankowy nie jest jednorodny. Niektóre banki, zwłaszcza te z dużym portfelem walutowych kredytów mieszkaniowych, mogą napotkać większe wyzwania w związku z emisją nowych instrumentów dłużnych. Jednakże, do spełnienia wymogu wliczać się będą także depozyty dwuletnie lub dłuższe, co może skłonić banki do oferowania atrakcyjnych warunków oszczędnościowych dla klientów.
Mikołajczyk wskazuje również na potencjalne zmiany legislacyjne, które mogłyby zwiększyć popyt na listy zastawne. “Jednym z takich projektów są np. ETF-y, które mogłyby inwestować w listy zastawne, co pozwoliłoby stworzyć ofertę dla klientów detalicznych od strony funduszy inwestycyjnych,” powiedział Mikołajczyk.
Podsumowanie
Przyjęcie Rekomendacji WFD przez KNF ma na celu poprawę stabilności sektora bankowego poprzez lepsze dopasowanie finansowania długoterminowych kredytów hipotecznych do długoterminowych instrumentów dłużnych. Choć początkowo może to prowadzić do wzrostu kosztów finansowania, długoterminowo nowe regulacje powinny obniżyć koszty i zwiększyć atrakcyjność oferty kredytowej. Wprowadzenie WFD promuje również kredyty z okresowo stałą stopą procentową oraz zielone instrumenty dłużne, co ma przyczynić się do większej stabilności i zrównoważonego rozwoju rynku bankowego w Polsce.
